Koningsspelen

Vandaag is het weer zover; de koningspelen, een jonge traditie die onze koning bij zijn aantreden in gang zette. Op bijna alle basisscholen gaat de jeugd een dag sporten en bewegen. Een goede zaak, in deze tijd van spelcomputers die je overal mee naartoe kan nemen, in ieder gezin minstens een  auto en goedkoop en vanaf je 18e verjaardag gratis openbaar vervoer.  Kinderen en jongeren spelen en bewegen steeds minder. Een goede zaak dus dat de jeugd via een dergelijk project in beweging wordt gezet. Want lichaamsbeweging leidt tot lichaamsbewustzijn, leidt tot lichaamsbeheersing; leidt tot zelfbewustzijn, leidt tot zelfbeheersing.  Sportende kinderen worden sterker en bewuster, goeie zaak toch? Toch heb ik een beetje moeite met het feit dat sport en spel zo hoog in het vaandel staat. Want het hele idee van sport is toch competitie; ik ben sneller en sterker dan Jan, en Simone is nog sneller. En Patrick is de sterkste van de klas. Dat een dus de traagste en de slappeling van de klas is, lijkt me logisch gevolg. Sport zet mensen in een volgorde naar fysieke kracht en snelheid. Ook teamsporten; ook bij een vriendschappelijke voetbalwedstrijd gaat het er uiteindelijk toch om hoeveel doelpunten je scoort.

Terwijl we in de huidige individualistische en competitieve maatschappij ook, of juist behoefte hebben aan mensen die coöperatief kunnen denken, die het samenwerken en een gezamenlijk doel boven hun eigen ego kunnen stellen. Mensen die zien dat samen iets doen kan leiden tot meer dan de som der delen, dat het er niet om gaat beter te zijn dan een ander, maar om het geheel samen beter te maken. Dat als ieder zijn eigen stukje doet naar beste kunnen en de samenwerking goed is, het resultaat altijd de moeite waard is. Dat samen iets moois maken plezier geeft voor deelnemers en toeschouwers en dat iedereen daar blij van wordt.

Oplettende lezers zullen begrijpen dat ik het hier heb over muziekonderwijs. Wie muziek maakt, maakt iets moois dat weg is zodra de vingers van de toetsen zijn, de drumstokken stil blijven, de strijkstok van de snaren gelicht wordt en het mondstuk van de lippen genomen. Die vluchtigheid is het mooie en de kwetsbaarheid van muziek; wat heb je aan iets dat zo weer weg is?

Nou, best veel; Onderzoek wijst uit dat het maken van muziek, het daadwerkelijk bespelen van een instrument veel invloed heeft op de sociale en cognitieve ontwikkeling van een jong mens. Door de intensieve samenwerking van sensitieve, motorische, auditieve en visuele vaardigheden worden alle zintuigen gestimuleerd, waardoor de jonge muzikant zijn gevoeligheid, concentratievermogen, oplossingsgerichtheid en lichaamscontrole traint. En daarbij iets maakt waar hijzelf en anderen van genieten.
Je eigen instrument bespelen is leuk, maar samen een muziekstuk spelen is nog veel leuker!  Een leukere oefening in samenwerken, naar elkaar luisteren en ieders bijdrage waarderen is er niet.

Dus Majesteit, ik zou een lans willen breken voor nieuwe koningsspelen, waar alle kinderen op alle scholen een instrument leren spelen en samen muziek gaan maken. Misschien niet te realiseren in een dag, een periode startende op de verjaardag van de kroonprinses met een geweldige muzikale apotheose op kerstavond  lijkt me een goede start voor een prachtige nieuwe traditie.