Biologie

Een vertaald twitter draadje van R.R. Helm, hoogleraar biologie:

“Hier is jullie vriendelijke buurtbioloog weer. Ik merk dat veel mensen over biologische geslachten en gender praten. Veel mensen doen alsof biologische sekse iets simpels is. Nou, als het zo simpel is, laten we dan die biologie eens wat beter bekijken, goed? Let’s talk about sekse…(een draadje).Als je iets van biologie weet, zul je waarschijnlijk zeggen dat biologische sekse wordt bepaald door chromosomen. XX maakt dat je een vrouw bent, XY een man. Dit is ‘chromosomale sekse’ maar is het dan ook ‘biologische sekse’?
Goed…Nu blijkt dat er maar een gen op het Y-chromosoom is dat echt belangrijk is voor het geslacht. Het wordt het SRY-gen genoemd. Tijdens de ontwikkeling van een menselijk embryo zet het SRY-eiwit mannelijke genen aan. Als je een SRY-gen hebt, ben je ‘genetisch mannelijk’. Maar is dit nu ‘biologische sekse’?
Soms springt dat SRY-gen van het Y-chromosoom over naar een X-chromosoom. Surprise! Dus nu heb je een X met een SRY en een Y zonder een SRY. Wat betekent dit?Een Y zonder SRY betekent dat je fysiek vrouwelijk bent, chromosomaal ben je mannelijk (XY) en genetisch ben je vrouwelijk (geen SRY). Een X met een SRY betekent dat je fysiek mannelijk, chromosomaal vrouwelijk (XX) en genetisch gezien mannelijk (SRY) bent. Maar biologische sekse is toch eenvoudig?
Geslacht-gerelateerde genen zetten uiteindelijk hormonen ‘aan’ in bepaalde gebieden van het lichaam en regelen de reactie op die hormonen door cellen in het gehele lichaam. Is dit dan de basis van ‘biologische sekse’?’
Hormonaal man zijn’ betekent dat iemand ‘normale’ niveaus van met mannen geassocieerde hormonen produceert. Behalve dat een deel van de vrouwen hogere niveaus van ‘mannelijke’ hormonen heeft dan een deel van de mannen. Hetzelfde geldt voor ‘vrouwelijke’ hormonen. En……Als je je ontwikkelt, produceert je lichaam misschien niet genoeg hormonen voor je genetische sekse. Dan zorgt dit ervoor dat je genetisch mannelijk of vrouwelijk bent, chromosomaal mannelijk of vrouwelijk, hormonaal niet-binair en fysiek niet-binair. Maar, ook cellen hebben hier iets over te vertellen…
Dan geven cellen vast het antwoord op de vraag wat ‘biologische sekse’ is? Toch? Cellen hebben receptoren die het signaal van geslachtshormonen ‘horen’. Maar soms werken die receptoren niet. Zoals een mobiele telefoon die op ‘niet storen’ staat. Bellen en bellen, maar niemand neemt op.
Wat betekent dit nu allemaal? Het betekent dat je genetisch mannelijk of vrouwelijk kunt zijn, chromosomaal mannelijk of vrouwelijk, hormonaal mannelijk of vrouwelijk of niet-binair, met cellen die de mannelijke of vrouwelijke of niet-binaire oproep wel dan wel niet horen, en dit alles leidt tot een lichaam dat mannelijk, niet-binair of vrouwelijk kan zijn.
Probeer enkele combinaties zelf uit. Zie je hoe verwarrend het wordt? Kun je nog aangeven wat de absolute basis van biologische sekse is? Is het eerlijk om mensen hiernaar te beoordelen? Natuurlijk kun je een beroep doen op cijfers. ‘De meeste mensen zijn óf mannelijk of vrouwelijk’, zeg je. Behalve dan dat ik, als professor in de biologie, je vertel…Dat de reden dat ik mijn studenten niet naar hun eigen chromosomen laat kijken in de klas, is dat zij dan kunnen ontdekken dat hun chromosomale sekse niet overeenkomt met hun fysieke sekse, en dat dat gegeven ontdekken tijdens een belangrijke 10-punts opdracht simpelweg niet het juiste moment is.
Biologische sekse is dus ingewikkeld. Voordat je iemand discrimineert op basis van biologische sekse en identiteit, stel dan jezelf de vraag: heb je je eigen chromosomen wel eens bekeken? Ken je de genen van de mensen van wie je houdt? De hormonen van de mensen met wie je werkt? De staat van hun cellen? Omdat het antwoord overduidelijk nee zal zijn: wees vriendelijk, respecteer het recht van mensen om je te vertellen hoe, wie of wat ze zijn, en onthoud dat je niet alle antwoorden hebt. Nogmaals: biologie is ingewikkeld. Vriendelijkheid en respect hoeven dat niet te zijn. (Einde draad)
Rebecca R. Helm”